پرداختن جدی‌تر به شعر فاطمه در دهه اخیر - مصاحبه

پرداختن جدی‌تر به شعر فاطمه در دهه اخیر

عبدالرحیم سعیدی‌راد - شاعر - نیز در این زمینه اظهار کرد: اگر بخواهیم درباره تاریخچه شعر فاطمی صحبت کنیم، به تاریخچه شعر آیینی برمی‌گردد. از سال‌های گذشته شعر آیینی به صورت آب‌باریکه‌ای در ادبیات ما بوده است و قشرهای خاصی به این موضوع  می‌پرداختند؛ معمولا افرادی که جنبه علمی و مذهبی بالایی داشتند سراغ شعر  فاطمی می‌آمدند، آیت‌الله‌ها و روحانی‌هایی برجسته‌ای بودند که شعر آیینی می‌گفتند و در شعرهای‌شان  ردپای شعر فاطمی دیده می‌شود.

 او افزود: در شعر معاصر و به‌خصوص در ۴۰ سال اخیر (بعد از انقلاب) به واسطه توجه بیشتر به شعر مذهبی، شاعران بیشتر به این زمینه روی آوردند و خصوصا در دهه چهارم انقلاب، از سال ۸۵  تا کنون توجه‌ها به شعر آیینی به صورت تخصصی شد. در کشور ما در برخی از شهرها بخصوص شهر قم و شاعران جوان به صورت ویژه به شعر فاطمی پرداختند، یعنی به صورت تخصصی وارد این حوزه شدند و مطالعه عمیق‌تری نسبت به آن داشتند. آن‌ها  جلسات نقد و بررسی برای این شعرها تشکیل دادند که به‌نظرم در طول تاریخ ادبیت‌مان  این موضوع را نداشتیم که شعرهای مذهبی‌ ما نقد و بررسی شوند. 

این شاعر خاطرنشان کرد:  قبل از دهه چهارم انقلاب بسیاری از شعرهای آیینی خیلی سطحی هستند، زیرا مناسبتی سروده‌ شده‌اند و به صورت موردی شعر خوب در میان آن‌ها دیده می‌شود. جدی پرداختن به شعر فاطمی و دقیق‌تر وارد موضوع  شدن برای ۱۰-۱۲ سال اخیر است و  چون  این پرداختن با مطالعه بوده، کمتر  آسیبی به آن وارد شده است و غلوها و روایت‌های خلاف واقع کمتر در شعر فاطمی دیده می‌شود، بنابراین  در سال‌های اخیر به لایه‌های عمیق‌تر شعر توجه شده است، البته آن‌هایی که به معنای واقعی شعر هستند نه آن‌هایی که در برخی از منبرها خوانده می‌شوند.

سعیدی‌راد افزود: شاعران به زندگی حضرت زهرا (س) وارد شده‌اند و حضرت فاطمه زهرا (س) را  به عنوان الگو برای زنان و مردان معرفی کرده‌اند. در شعرهای گذشتگان این‌ را که حضرت زهرا (س) چطور زندگی کرده است، نداریم اما در شعرهای سال‌های اخیر این موضوع زیاد دیده می‌شود. البته در کنار آن شعرهای سطحی هم  هستند که در کنار آن شعرها رشد پیدا کرده‌اند.

روایت‌های غلط در نوحه‌ها

او درباره مداحی‌هایی‌هایی که برای حضرت فاطمه(س) خوانده می‌شود و گاه شعرهای سطحی‌ای دارند نیز بیان کرد: من آن‌ها را در قالب شعر نمی‌آورم. زمانی که می‌گوییم شعر، شعر به معنای خود شعر است و عناصر شعری در آن وجود دارد. متأسفانه گاه در شعرهای نوحه‌ای و شعرهایی که در برخی از مجالس خوانده می‌شود، هنوز روایت‌های غلط پیدا می‌شود. مخصوصا درباره شهادت حضرت‌ زهرا (س) همه تمرکزها فقط روی موضوع دیوار، در و آتش است و شاعران بر آن‌ها تکیه می‌کنند و غیر از این اشارات حرفی برای گفتن ندارند.

این شاعر همچنین درباره خوانش مداحی‌های سطحی در تلویزیون و راه‌های مقابله با این موضوع گفت: رسانه‌ها باید افرادی را داشته باشند تا کارهای قوی‌ای پخش کنند.  از طرف دیگر، مداحان حتی برخی از آن‌ها که سرشناس هستند سراغ شعرهای سطح پایین می‌روند، و این واقعا حیف است. من خودم با این قضیه مواجه بوده‌ام. خود مداحان باید رعایت کنند. اگر مداح سراغ شاعر قوی نرود، اگر نخواند بهتر است. آن‌ها باید این موضوع را  رعایت کنند. رسانه‌ها  متأسفانه همه چیز پخش می‌کنند و تلویزیون هم یکی از آن‌هاست. البته برخی از  شبکه‌ها بیشتر رعایت می‌کنند و شبکه‌هایی که کمتر بیننده دارند خیلی کارهای ضعیف‌تری پخش  می‌کنند.

این شاعر افزود: مطمئن هستم در شعر آیینی و به‌طور خاص شعر فاطمی، در سال‌های آینده کارهای خوبی را شاهد خواهیم بود. البته این موضوع  دست جوانان است. تعداد  شاعرانی که درست کار می‌کنند کم است، اما عمق  کارشان به‌قدری است که می‌توانند بقیه را تحت‌الشعاع خود قرار بدهند.

https://www.isna.ir/news/98110906477/